Fungusit tebukonazolün tatlı su midyelerine (Unio mancus) toksik etkilerinin çoklu biyobelirteçlerle incelenmesi

Triazol fungusitler, geniş spektrumlu, steroidal olmayan antiöstrojenler ve çeşitli endüstriyel uygulamalar için yaygın olarak kullanılmaktadır. Toprak, su gibi çevresel ortamlarda canlı organizmaların dokularında bu fungusitlerin kalıntılarına rastlanmaktadır. Giderek artan toksisite raporları, triazol çevre halk sağlığı açısından endişe verici kirleticiler ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu çalışmada, grubu fungusitlerden en kullanılan türlerinden biri olan tebukonazolün (TEB) hedef dışı organizmalar tatlı midyeleri (Unio mancus) üzerindeki toksik etkileri incelenmiştir. Çalışmada, 96 saat boyunca dört TEB konsantrasyonuna (1.5, 15, 150 1500 µg Aİ L-1) maruz bırakılan midyelerin solungaç sindirim bezlerinde oksidatif stres parametreleri [toplam antioksidan konsantrasyonu (TAC), toplam oksidan (TOC), indeksi (OSI), glutatyon (GSH), malondialdehit (MDA)], enzimler [(süperoksit dismutaz (SOD), peroksidaz (GPx), S-transferaz (GST), redüktaz (GR)] biyotransformasyon enzimlerinden karboksil esteraz (CaE) aktivitesi değerlendirilmiştir. TEB’e kalmanın, hem solungaçta de bezinde kontrole göre önemli oranda TAC, OSI, MDA seviyelerini arttırdığı, TOC GSH düzeylerini düşürdüğü, SOD, GPx, GST aktivitelerini GR CaE’yi ise inhibe ettiği gözlenmiştir. Sonuç olarak, TEB’in U. mancus’da etkiler oluşturduğu ekosistemlerinde yaşayan kalma tehdidi altında olabileceği söylenebilir.